Tdy2007 7.bolumu mevcut binalara ayrilmis durumdadir.Bu bolumde mevcut binalarin nasil degerlendirilecegi anlatilmakta ayni zamanda bu degerlendirme neticesinde guclendirme icap ederse ne sekilde guclendirme yapilacagida anlatilmaktadir.Her ne kadar 7.bolumle mevcut binalarin degerlendirilmesi ve guclendirme projelerinin olusturulmasi bir prensibede baglansa yorum ve tecrube ve bilgi ayaklari olmadan 7.bolum uygulanamaz.7.bolume gore mevcut bir binayi analiz edecek ve gerekirse guclendirecek muhendiste ileri duzeyde statik mukavemet ve dinamik bilgisi olmali, yorum kabiliyeti olmalidir.
Tdy2007 7.bolum incelendiginde mevcut yapinin durumunun tespitine genis yer verdigi gorulur.Oyle ya bir binanin performansini belirleyecekseniz oncelikle elinizdeki elemannlarin ne durumda oldugunu bilmeniz gerekir.Bu baglamda mevcut durum icin proje betonu buydu proje celigi suydu denemez.Bizzat yerinde test edilir, malzemelerden bizzat parca alinarak laboratuvarda yukleme deneyine tabii tutulur.Yerinden alinarak olculen degerler mevcut binayi yansitabilir.Deprem anindaki yapinin davranisini bize veren performans analizide iste yerinden alinan bu olcumlere gore yapilir.Ulkemizdeki yapi stogunun durumunuda gozonune aldigimizda her bina icin ayni serece ve sayida olcum yapilamayacaginida tahmin edebiliriz.Oyle yapilar mevcuttur ki yapi hakkinda bilgi cok fazladjr, projelere kadar hersey mevcuttur.Yine oyle binalar vardir ki binanin projelerini elde etmeyi birakin, yapinin ilk hali tadilatlarla bile bircok degisiklige ugramistir.Performans analizi yaparken tabiiki bu farkli binalar ayni kriterlerle degerlendirilmez.7.BOLUM yapilar hakkindaki bilgileri kapsamli, orta ve sinirli olarak kategorize atmistir.Yapi hakkinda elinizde olan bilgilere gore yapiyi bu uc kategoriden birine sokarsiniz.Bu uc kategorinin guvenlik katsayilari farklidir.Mesela sinirli bilgi duzeyine sahip bir yapida buldugunuz eleman kapasiteleri 1 deb kucuk bir sayiyla carpilarak azaltilmakta dolaysiyle emniyet katsayisi artirilmaktadir.Bunun gibi her tur bilgiye, projeye sahip bir yapida ise performans analizi yaparken eleman kapasiteleri hic azaltilmamakta cikan degerler direkt kullanilmaktadir.Cunku zaten yapi hakkinda yeterli bilginin oldugu dusunulmekte, tekrar tekrar guvenlik katsayilari kullanilmamaktadir.?Tdy2007 nin 7.bolumunde binalarin nadil arastirilacagi numunelerin nereden kac tane alinacagi da belirtilmistir.Ancak sunuda hatirlatalim yonetmelikde verilen bu sayilar her zaman minimum degerlerdir.Daha fazla sayida numune almak deney yapmak her zaman muhendisin insiyatifindedir.Elinizde ne kadar fazla veri varsa bilinki binayi o derece dogru modellersiniz.
7.bolum incelendiginde tasiyici sistem elemanlarinin lokal olarak tek tek incelendigini, her elemanin kapasitesini hesaplanmasi gerektigini, yine her elemana etki eden tezirlerin tek tek bulundugunu ve bu bilgiler isiginda tasiyici sistem elemanlarinjn durumunun tezpit edilmesini istexigini gorursunuz.Diyelim ki yapida 1000 tane kiris var 300tane kolon var.Tek tek tum kirislerin ve konlerin deprem etkisindeki davranislari tespit edilir ve ne durumda olduklari belirlenir.Bu abaliz sonucunda tabii ki tum kolon ve kirislerin hasarsiz olmasi beklenmez.Yonetmelikte zaten belli sayidaki kiris ve kolonlarda belli olcude hasara izin verir.Yonetmeligin hic tolere etmedigi iki konu vardir.Bunlardan birincisi buyuk otelemelerin ortaya cikmasi, ikincisi ise kesme kuvvetinden dolayi olusabilecek kirilmalardir.10000 Tane kiris bile olsa tek bir kiriste dahi kesme kuvveti kirilmadina yonetmelik izin vermez.Mutlaka bu durumun iyilestirilmesini ister.Yonetmeligin bu acimasizliginida aslinda ablamak mumkundur.Bir elemanda kesme kirilmasinin olmadi demek gevrek kirilma demektir ki bolgeselde olsa abi gocmelere sebep olur.Ani gocme ise can kaybi demektir.Ister tdy2007 nin 7.bolumu olsun, ister yeni yapi kurallarini ablatan ilk bolumler olsun yonetmeligimizin kesme kirilmasina dolayisiyle can kaybina hic tahammulu yoktur.
Performans analizi neticesinde ilgilendigimiz yapinin deprem durumundaki davranisi ortaya cikar.Performans bazen yeterli bazen yeterli olmaz.Eger yeterli ise yapiyi kurcalamanuza gerek yoktur.Ancak performans yetersiz ise yani yapinin deprem anindaki davranisi gocme durumunda ise yada gocmeye yakinsa iyilestirme yapmak gerekir.Yanlis bir algida Performans analizi neticesinde yapida sanki hic hasar olusmayacagi gibi bir kanaatin olusmasidir.Oysa bu dogru degildir.Performans abalizi neticesinde yapi yeterli bile gorunse bu ancak can kaybi olma ihtimalinin cok az olmasi ablamina gelir.Performans abalizi neticesinde yeterli gorunen bir yapi , tasarim depreminde buyuk onarilamaz hasarlara maruz kalir.Ama can kaybi olma z(en azindan can kaybi olma ihtimali azdir.).Dolayisiyle performans analizi neticesinde ister yapi yeterli ciksin, yada guclendirilerek yapi yeterli performansa sahip hale getirildin kriter insan olmemesine goredir.Yapi guclendirilirsede amac insanin olmemesini saflamaktir.Yoksa kolon zarar gormus kiris zarar gormus hicbirsey ifade etmez.Yapisini guclendiren vatandasta, guclendirme projesini yapan muhendiste bu bahsettigim durumu unutmamalidir.Yapi hasar gormesin diye degil, kimse olmesin diye guclendirilir.Tabii bu bizim yonetmeligimizin ilkesi.Teorik olarak baktigimizda isterseniz yapi hasar gormesin diyede guclendirilebilir.Bu ekonomik durumla ilgili bir durumdur.Siz yeterli parayi verin muhendis size istediginiz gibi bir yapi tasarlar.
Performans analizi neticesinde bina yeterli yada yetersiz cikabilir. Yetersiz cikmis yapilarin yeterli hale gelebilmesi icin iki yol mevcuttur.Ya yapiya velen yukleri azaltip yapiyi yeterli hale getireceksiniz yada yapi tasima kapasitezini artirip yeterli hale getireceksiniz.Bu iki durum beraberde kullanilir.Her ne kadar bir guclendirme yontemi olmasada mesela yapidan bir iki kat yikmak yapiya gelen etkileri azaltir.Yada yapiya daha rijit yeni elemanlar konularak deprem kuvvetlerini bunlarin almasi diger elemanlarin nispeten rahatlamasi saglanabilir.Performans analizi ve guclendirme sabit bir bakis acisiyle gerceklestirilemez.Daha kapsamli ve metodik dusunmek gerekir.
Guclendirilmis bir yapi da gerekli kriterler uygulandiginda gercekten guvenlidir.Zaman zaman vatandasin guclendirilmis yapilari hor gordugune sahit olmaktayiz.Bu binalari almaktan satmaktan kacindiklarini gormekteyiz.Bu tamamen hatali bir yakladimdir.Usulune gore guclendirilmis bir yapida son derece guvenlidir.Bu tur yspulara onyargili yaklasmamak gerekir…
Ahmet CELIKKOLLU
Insaat Muhendisi
ESKISEHIR
0541 973015 1
Editörün Diğer Yazıları :
- PERFORMANSA GÖRE TASARIM NEDIR
- KOLON KİRİŞ BİRLEŞİM KESME GÜVENLİĞİ KARŞILAŞTIRMASI
- TBDY2018 DEPREM HESABI ESASLARI
- TBDY2018’E GÖRE TADİLAT RUHSATLARI
- TBDY2018′ DEPREME KARŞI KEFİLMİDİR?
Bunu paylaş:
YORUMLAR
GÜNLÜK DEMİR FİYATLARI
Bölge | Ø8 | Ø10 | Ø12-32 |
İstanbul | 15200 ₺ | 15100 ₺ | 14850 ₺ |
İzmir | 14900 ₺ | 14750 ₺ | 14550 ₺ |
Karabük | 15100 ₺ | 14900 ₺ | 14700 ₺ |
Biga | 14950 ₺ | 14800 ₺ | 14600 ₺ |
Payas | 14850 ₺ | 14700 ₺ | 14500 ₺ |
Gebze | 14950 ₺ | 14850 ₺ | 14600 ₺ |
Samsun | ₺ | ₺ | ₺ |
Ankara | 15300 ₺ | 15150 ₺ | 14950 ₺ |
Bursa | 15200 ₺ | 15050 ₺ | 14850 ₺ |
Kütahya | ₺ | ₺ | ₺ |
Sivas | 15150 ₺ | 15000 ₺ | 14800 ₺ |
Detaylı Görünüm |
BENZER İÇERİKLER
FACEBOOKTA BİZ