Bina Güçlendirme

Aktif fay hatlarının üzerinde yer alan ülkemizde, olası bir depremdeki can ve mal kayıplarının önüne geçebilmek adına, yapıların sağlam olması son derece önemlidir. Sağlam inşa edilen, ancak zamanla çeşitli dışsal etkiler nedeniyle sağlamlığını yitiren binaların ya da inşasında yapılan yanlışlardan dolayı sağlam olmayan binaların, depreme dayanıklı hale getirilmesi gerekir. Devlet tarafından farklı şekillerde desteklenen kentsel dönüşüm çalışmaları ile yaşanabilir sağlam binalara sahip olunabilir. Her ne kadar kentsel dönüşüm denildiği zaman, binaların yıkılıp yeniden inşa edilmesi akıllara gelse de, bina güçlendirme çalışmaları da bu başlık altında yer alır. Hatta söz konusu binanın gereksinimlerine göre maliyet ve fayda açısından değerlendirildiği zaman, güçlendirme faaliyetlerinin daha cazip olduğu görülebilir.

 

Binalar Neden Güçlendirilir?

 

Bina güçlendirme çalışmalarının yapılmasında birden fazla nedenin etkili olduğu söylenebilir:

• Binaların depremde yıkılmasının engellenmesi ve oluşabilecek can ile mal kayıplarının önüne geçilmesi,
• Yeni bina satın alma ya da inşa etme yerine, daha düşük maliyetler ile mevcut yapıların kullanım ömürlerinin uzatılması,
• Yapıların kent planına ve silüetine uygun hale getirilmesi.

 

Binaların Depreme Dayanıklılığı Nasıl Anlaşılır?

 

Bir yapının depreme dayanıklı olduğunun anlaşılabilmesi için, çeşitli testlerin yapılması gerekir. Bina yaşı, bu noktada dikkate alınan bir husus olsa da tek başına yeterli olmaz. Bazen eski binalar daha sağlam çıkarken, daha yakın zamanda inşa edilen yapılarda kusurlarla karşılaşılabilir. Depreme dayanıklılık için öncelikle yapılar göz ile incelenir. Bodrum katlardan nem sorununun yaşanması, perde ve kolonların deforme olması, taşıyıcı sistemlerde kullanılan demirin korozyona uğraması gibi gözle görülebilir bulgular, binanın dayanıklılığına dair ön bilgi sunar. Bununla birlikte, yapıdan alınacak numunelerin bağımsız kuruluşlarda incelenmesi ve buradan elde edilecek sonuçların da kullanılarak bütüncül bir değerlendirme yapılması gerekir. Bu sayede binanın depreme dayanıklılığına dair bir rapor hazırlanabilir. Kentsel dönüşüm kapsamında hazırlanan raporlar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na gönderilir. Onay gelmesi durumunda bina güçlendirilmesi planlanır ve hayata geçilir. Ya da istenilmesi halinde yapı yıkılarak yeniden inşa edilir.

 

Tüm Binalarda Güçlendirme Yapılabilir Mi?

 

Teknik açıdan bakıldığı zaman, tüm yapılarda güçlendirme faaliyetleri gerçekleştirilebilir. Ancak bazı binalarda güçlendirme çalışmaları ile uzun vadeli bir koruma sağlanamayabilir. Bu yüzden de durumu çok iyi olmayan binaların güçlendirme yerine, yıkılarak yeniden yapılması daha doğru olabilir. Ayrıca güçlendirmenin maliyet açısından da değerlendirilmesi gerekir. Bazı durumlarda güçlendirme için ayrılması gereken bütçe, aynı binanın yeniden yapılmasına denk gelebilir. Bu noktada maliyet/fayda analizinin iyi yapılması önem arz eder.

 

Lokal Güçlendirme Yapıya Nasıl Etki Eder?

 

Güçlendirme işlemi, binanın bütününü kapsayacak şekilde planlanmalı ve yapılan plan doğrultusunda gerçekleştirilmelidir. Lokal olarak yapılacak güçlendirme çalışmaları, binanın ağırlık merkezlerinin bozulmasına yol açabilir. Örneğin binanın tamamının değil, yalnızca bir dairesinin çelik donatılar ile güçlendirilmesi, bu noktada ağırlaşmaya neden olur. Bu durum da yapının sağlamlaşmasından daha çok, depremde daha kolay yıkılmasına yol açar.

 

 

Bina Güçlendirme Hizmetleri İletişim

 

Bina güçlendirme çalışmalarının istenen etkiyi yaratabilmesi ve olası bir depremde can kaybının önlenmesi için bu konuda deneyimli bir inşaat firmasından destek alınması daha doğru olur. Profesyonel şekilde planlanacak bir güçlendirme işlemi ile binaların dayanıklılığı büyük oranda artırılabilir. Güçlendirme faaliyetleri ile ilgili bilgi aldığımız sektörün ilk ve en büyük uygulayıcısı Anıl İnşaat yetkilileri, tüm binalarda bina güçlendirmesi yapılabileceğini, fakat öncelikle binanın teknik analizinin gerçekleştirilmesini gerektiğini belirttiler. Yanlış yapılan bir güçlendirme uygulamasının binaya yarardan çok zarar getirebileceğinin altını çizen yetkililer, bina sakinlerinin öncelikle telefon yoluyla bilgi alarak sonrasında binaları için teknik analiz talep edebileceklerini eklediler.