Okyanustan Enerji Üretimi Yaygınlaşıyor, Türkiye Ne Durumda?

Fosil yakıtlar dışında alternatif enerji kaynaklarına yönelim dünyada gittikçe artıyor. Güneş ve rüzgâr enerjisi kullanımının son yıllardaki hızlı yükselişinin ardından, bir diğer alternatif yöntem okyanuslarda kullanılmaya başlandı. Sözcü Gazetesi’nden Taylan Büyükşahin’in haberine göre, okyanuslardaki gelgitlerden ve dalgalardan elektrik üretimi, büyük santrallerin kapasitelerine ulaşmış durumda. Geçtiğimiz yıl Avrupa’da bu alandaki üretim 18 megavata (MW) kadar çıktı (15 bin konutun yıllık elektrik tüketimine eş). Avrupa Okyanus Enerjisi Birliği’nin raporuna göre su  altına kurulan 21 adet gelgit türbininde şu anda 13 MW elektrik üretimi yapılıyor. Kurulum aşamasındaki 20 türbinde ise bu yıl 12 MW daha üretim planlanıyor. 13 dalga tesisinde ise şu anda 5 MW üretim gerçekleştiriliyor. Bunun 10’u son 3 yıl içerisinde faaliyete geçti. Yapım aşamasında olan büyük çaplı 6 projenin kapasitesi de 17 MW. Onaylanmış 15 MW’lık projelerin de yakında yapımına başlanması bekleniyor.

Dünyaya yetecek

Birliğin raporuna göre, okyanuslarda kullanılmamış muazzam enerji rezervi bulunuyor. Gelgitler ve dalgaların tüm gezegenin enerji potansiyelini taşıdığı belirtiliyor. Okyanuslardaki enerjinin ‘tükenmez’ olduğunun kaydedildiği raporda, bu alandaki yatırımların hızlı bir şekilde arttığı ve cihazların geliştirildiği vurgulandı. Okyanuslardaki enerji yatırımlarına da Avrupa liderlik ediyor. Geçtiğimiz yıl Avrupa Yatırım Bankası ilk kez okyanus enerjisine 130 milyon Euro’luk destek verdi. Avrupa’da Portekiz, İskoçya, Fransa, Hollanda ve Sicilya kıyılarında enerji tesisleri kuruldu. Avrupa dışında Kanada ve Japonya’da da çalışmalar devam ediyor.

Son çalışmalar ve endüstriyel senaryolar 2050 yılına kadar 337 gigavat (GW) büyüklüğünde dalga ve gelgit enerji kapasitesinin devreye girebileceğine işaret ediyor. Bunun yaklaşık 3’te biri, 100 GW olanı sadece Avrupa’da kurulacak.

Büyük pazar doğuyor

Yapılan hesaplamalara göre okyanus enerjisi pazarına 2050 yılına kadar 653 milyar Euro’luk yatırım yapılacak. Pazarın yıllık büyüklüğü en az 53 milyar Euro olacak. 100 GW büyüklüğünde dalga ve gelgit enerjisi kapasitesi, yıllık 350 teravat saat (TWh) civarında elektrik sağlayabilecek. Dalga ve gelgit enerjisinin yayılımı önümüzdeki 35 yılda sağlanırsa, Avrupa’nın enerji ihtiyacının yüzde 10’dan fazlası karşılanabilecek.

En güçlü dalgalar Ege-Akdeniz arasında

Üç tarafı denizlerle çevrili Türkiye’de gelgit çok az yaşanıyor. Buna karşın araştırmalar, denizlerimizdeki dalgaların enerji üretimi için yeterli olduğunu gösteriyor. Daha önce Karadeniz kıyılarında çeşitli dalga enerjisi üretimi denenmesine rağmen bu konuda henüz bir adım atılmış değil. Bilinenin aksine ise en dalgalı deniz Karadeniz’de değil. Elektrik Mühendisleri Odası’nın raporuna göre, Türkiye’de dalga enerjisine en uygun bölge İzmir ve Antalya arasındaki kıyı şeridi.