RİJİT BODRUMLAR…

Bazı yapılarda bodrum katlar perde ile çevrili olmasına rağmen, bu perdeler üst katlarda devam etmez.Dolayısıyle bodrum kat ile üst katlar arasında büyük rijitlik farkı oluşur.Bir yapının bodrum katında bir kaç perde varsa ve bu perdeler yukarı katlara devam etmiyorsa sadece birkaç perde var diye rijit bodrum kabulu yapılamaz.Aynı şekilde tek donatılı perde kullanılmışsada rijit bodrum kabulü yapılamaz.Rijit bodrum kabulü için, yapının dört tarafınında perde ile çevrili olması gerekir.Tbiiki perdeler arasında kısmı geçişler veya lokal boşluklarda bulunabilir.BU makul boşluklar rijit bodrum kabulüne engel değildir.

Rijit bodrum kabulü yapıldığında bodrum kat deplasmanı sıfıra yakın olmalıdır.Üst kat deplasmanları ise bodruma göre yüksektir.Rijit bodrum olan kısım aynı zemin gibi hareket eder.Deprem anında zemin saga giderken bodrumda aynı şekilde saga gider.Sadece bodrum düşündüğümüzde, çok rijit olduğundan periyot sıfıra çok yakındır.Zeminde depremden dolayı ne kadarlık bir ivme oluşmuşsa aynısı bodrum katada geçer.

Yukarıda anlattığımız sebeplerden dolayo bu tip yapılarda bodrum kat ve üst katların ayrı ayrı çözülmesi gerekmektedir.Rijit bodrum kat tek kat gibi ele alınır.Sadece bodrum katın ağırlığı hesap edilir.S(T)=1 alınır.İvme spektrumuna bakarsanız(TSY2007 BKNZ İVME SPEKTRUMU)  S(T) nin “1”  olduğu durum periyodun sıfır olmasına denk gelir.Zaten rijit bodrumda ötelemenin çok az olduüğunu ve periyodun sıfıra yakın olacagını söylemiştik.Deprem hesabında Ra=1.5 alınarak yapılır.Bodrumun rijit olduğu düşünüldüğünde sünekliğin çok düşük olacagı tahmin edilebilir.Sünekliğin çok küçük olmasıda R katsayısının çok küçük olmasını gerektirir.Bu yüzden Ra=1.5 alınır.

Üst katlarda bodrum kat yokmuş gibi düşünülür ve deprem kuvvetleri hesaplanır.Son olarakda bodrum kat ve üst katlar birleştirilir, yatay kuvvetler yapıya etkitilerek analiz yapılır ve kesit tesirleri bulunur, dizayna geçilir.Bodrum katın rijit düşünülmesi her zaman mühendis için avantajdır.Kaç kat rijit düşünüşürse sanki yapı o kadar kat eksik olarak düşünülür ve dizayna geçilşir.Dolaysııyle kesit tesirlerinde, ötelemelrde bir azalma söz konusu olur.

Ahmet ÇELİKKOLLU

İnşaat Mühendisi

ESKİŞEHİR

0 541 973 01 51

Editörün Diğer Yazıları :

• RİJİT BODRUM KAT MANTIĞI
• TBDY2018’E GÖRE PERDE BOŞLUKLARI NASIL OLMALI(SAYISAL ÖRNEKLİ)
• PERDEDE BOSLUK NEREDE AÇILMAZ?
• NE ZAMAN PERDE ? NE ZAMAN KOLON ?
• İDEAL KAT YÜKSEKLİĞİ