Cevabı hemen verip konuyu biraz açalım:
Evet yapının periyodu ayarlanabilir.
Bir çalışmayı yapıyorsak bize bir getirisi olmalı ki zaman harcayalım.Bize yararı olmayacak bir çalışma abesle iştigaldir.Yani yapının periyodunu ayarlamak bana ne kazandıracak ki bu çalışmayı yapayım.Önce bu soruyu cevaplayalım.
Yapının periyodu deprem hareketinden yada herhangi bir yatay hareketten bagımsızdır.Yapının periyodunu kütle ve yapının fiziksel özellikleri tayin eder.Yapının periyodu, yapınızda oluşacak deprem kuvvetlerini belirler.Aynı ebatlarda , aynı zeminde yanyana yapılacak iki bina her şartta aynı deprem kuvvetini almaz.Eğer yapınızın periyodu zemin periyodu ile çakışıksa yapınız maksimum deprem kuvveti oluşturacaktır.Bu durumda deprem buyutme katsayısı çok büyük olacaktır.Ancak yapı periyodunuz zemin periyodundan bayağı farklı ise o takdirde yapınızda oluşacak deprem kuvveti nispeten küçük olacaktır ki buda daha fazla güven, daha küçük ebat, daha ekonomik sonuç anlamına gelir.
Dolayısıyle durup duruken yapı periyodumuzu ayarlamak pek anlamlı değildir.Ancak zemin hakim periyodunu bilirsem ve buna göre yapımın zemin hakim periyodundan farklı bir periyotta olmasını sağlamak için periyodu ayarlamaya çalışmak bir anlam ifade eder.Bu şekilde yapımda daha küçük deprem kuvvetleri oluşmasını sağlayabilirim.Özellikle ülkemiz gibi deprem kuşaklarında yer alan ülkelerde ise , hesapları domine eden kuvvet deprem kuvvetleridir.Ben bu dominant kuvveti kontrol edebilirsem daha ekonomik, daha güvenli yapılar elde edebilirim.
Peki yapının periyodunu nasıl ayarlayacagız.Yapının periyodu yapı kütlesine ve yapı fiziksel özelliklerine bağlı dedik.Genellikle yapılarımızın fonksiyonları bellidir.Dolayısıyle yüklerle oynayarak periyodu değiştirmek pek olası değildir.O halde elimdeki tek enstrüman yapı fiziksel özellikleridir.Yapının taşıyıcı sistem özelliklerini oynayarak periyodu büyütmem küçültmem mümkündür.Büyük periyotlu yapı fazla salınım yapan yapıdır.Küçük periyotlu yapı ise daha küçük salınım yapan yapıdır.Ben yapımın taşıyıcı sistem elemanlarının rijitliklerini buyuk tutarsam yapım küçük periyotlu oluşacaktır.Tam tersi taşıyıcı kolonları, kirişleri nispeten narin boyutlarda seçersem yapımın periyodu daha büyük olabilecektir.Eşdeger iki yapıda, aynı yüklemelerde tüm kolonları kirişleri 25/50 cm ebatlarındaki bir yapının periyodu, tüm kirişleri kolonları 30/70 olan bir yapının periyoduna göre daha büyüktür.25/50 ebatı diğerine göre daha narindir, dolayısıyle periyot daha büyüktür.Eğer ben periyodu çok küçük bir zeminde yapı yapacaksam nispeten büyük periyota sahip yapı tasarlamam gerekir.Tam tersi yumuşak zemindede yapı periyodunun küçük olması avantajdır.
Ahmet ÇELİKKOLLU
İnşaat Mühendisi
ESKİŞEHİR
Editörün Diğer Yazıları :
- DEPREM ANINDA YAPININ DAVRANIŞI…
- BETONARME SİSTEMLERDE KİRİŞLER NE KADAR ÖNEMLİ?
- TAŞIYICI SİSTEM OLUŞTURMA İNCELİKLERİ…
- KİRİŞSİZ DÖŞEMELİ SİSTEMLER…
- 6 ŞUBAT 2023 KAHRAMANMARAŞ DEPREMİNİN, TBDY2018’DE TANIMLI DEPREMLERLE KARŞILAŞTIRILMASI
Bunu paylaş:
YORUMLAR
GÜNLÜK DEMİR FİYATLARI
Bölge | Ø8 | Ø10 | Ø12-32 |
İstanbul | 15200 ₺ | 15100 ₺ | 14850 ₺ |
İzmir | 14900 ₺ | 14750 ₺ | 14550 ₺ |
Karabük | 15100 ₺ | 14900 ₺ | 14700 ₺ |
Biga | 14950 ₺ | 14800 ₺ | 14600 ₺ |
Payas | 14850 ₺ | 14700 ₺ | 14500 ₺ |
Gebze | 14950 ₺ | 14850 ₺ | 14600 ₺ |
Samsun | ₺ | ₺ | ₺ |
Ankara | 15300 ₺ | 15150 ₺ | 14950 ₺ |
Bursa | 15200 ₺ | 15050 ₺ | 14850 ₺ |
Kütahya | ₺ | ₺ | ₺ |
Sivas | 15150 ₺ | 15000 ₺ | 14800 ₺ |
Detaylı Görünüm |
BENZER İÇERİKLER
FACEBOOKTA BİZ