2700 Yıllık Stel Kayıp

Hürriyet’ten Ömer Erbil’in haberine göre, Ereğli Anafartalar Caddesi üzerinde GSM Özel Hastanesi’nin karşısındaki inşaatın temel hafriyat çalışmaları sırasında geç Hitit dönemi (MÖ 7-8. Yüzyıl) stel bulunduğu ileri sürüldü. Hafriyat sırasında çalışan işçiler tarafından da görülen paha biçilmez eser daha sonra ortadan kayboldu.

Ereğli’nin 15 kilometre güneydoğusunda yer alan meşhur İvriz kabartması ile benzer özellikler taşıyan stelin akıbeti tam olarak bilinmiyor. İddiaya göre stel bir hafta önce Adana’da 6 milyon liraya satıldı. Ereğli’de pek çok kişinin elinde stelin fotoğrafları var. Herkes stelin nerede olduğunu merak ediyor.

Gizlilik kararı

İnşaat hafriyatında bulunan eserin satışı ile ilgili anlaşmazlıktan kaynaklı suç duyurusu yapıldığı ileri sürüldü. Ereğli Cumhuriyet Başsavcılığı konuyla ilgili soruşturma başlattı. Soruşturma dosyasına gizlilik kararı konuldu. Ereğli’de pek çok kişinin adının karıştığı eser kaçakçılığında henüz bir gözaltı ya da tutuklama yapılmadı. Ereğli Müze Müdürlüğü’nden stelle ilgili soruşturmanın devam ettiği, bu aşamada bilgi verilmeyeceği belirtildi.

Ambarderesi kabartmalarına benziyor

Eşsiz güzellikteki stel fotoğrafının üzerinde 01.03.2016 tarihi yazılmış bir kâğıt bulunuyor. Fotoğrafta 2 metreden daha büyük olduğu görülüyor.  Bize ulaşan fotoğrafı ülkemiz arkeolojisinin yayın alanındaki duayenlerinden arkeolog- editör Nezih Başgelen’e danıştık. Başgelen şunları söyledi: “Fotoğrafından gördüğüm kadarı ile benzerlerini Geç Hitit döneminde gördüğümüz  stellerin tipik bir örneğidir. Üzerindeki sahne Konya’nın Ereğli İlçesi’nin 15 km güneydoğusundaki ünlü İvriz kaya kabartması ile aynı. Eserin 7 km güneyinde Toros Dağlar’ının eteklerinde kayalar üzerine işlenmiş Ambarderesi kabartmasıyla yakın benzerlikler göstermektedir. Bilindiği gibi İvriz Kaya Kabartması Anadolu’nun en önemli Geç Hitit kaya anıtlarından birisidir. Tuwana Kralı Warpalawa’yı bir elinde buğday başakları diğerinde üzüm salkımı tutan tanrı Tarhunza’ya tapınırken göstermektedir.  Asur kaynaklarında  Urballa olarak geçen Tuwana Kralı Warpalawa  tahminen M.Ö. 738-710 yılları arasında hüküm sürmüştür.  Steldeki sahnenin benzerinin yer aldığı Ambarderesi kabartmasında ise herhangi bir yazıt bulunmamaktadır. Yakından ayrıntılı görememe rağmen  söz konusu  fotoğraftaki stel  üzerindeki figürlerin başlık stilleri  farklı olsa da  üzüm salkımı, asma dalı ve başak demeti ikonografisi  açısından da Geç/Yeni Hitit  Sanatındaki  benzer örneklere uymaktadır.  Tabal kralı Warpalawa ( Varapalavaş)  ya da önce/sonrasına ait özellikler gösteren bu kabartma Anadolu Arkeolojisi açısından titizlikle değerlendirilmesi gereken önemli bir eserdir. Daha önce bulunan Tabal bölgesi eserleri içinde ayrı bir yeri olacak bu değerli stelin biran önce bulunup Ereğli Müzesi envanterine kazandırılmasını dilerim.’’

kaynak:yapi.com.tr

Editörün Diğer Yazıları :

• Konya’da Bulunmuştu! Üzerinde Ne Yazdığı Ortaya Çıktı!
• Gelibolu Belediyesi’nden mühürlenen yazlık mekanlar açıklaması!
• Kanal İstanbul Projesi’ne ilişkin 5 soru TBMM’de!
• Tuzla’daki tersane limanı inşaatına ilişkin 7 sorun TBMM’de!
• Friglerin 3 Bin 200 Yıllık Kaya Evleri Turizme Kazandırılacak