Türk Üçgeni Nedir, Özellikleri Nelerdir?

Mimaride Türk üçgeninin ortaya çıkışı ve tarihsel gelişimi çok eski zamanlara dayanmaktadır. Türk üçgeni mimaride sıkça kullanılan ve dünyanın birçok yerinde de uygulanan bu motif ve modele Türk üçgeni denilen bir ögedir. Türk üçgeni temelde bir atraksiyondur. Kare bir plan üzerine oturan yapının kubbe ile kapanması yapılmak istenildiği zaman kullanılır.

Kubbe örtü sisteminin geometrik şekli ile kare plana sahip mekanın birleştirilebilmesi için kullanılan önemli yöntemlerden biridir. Türk üçgeni oluşturulurken geometriden büyük bir miktarda yararlanılmış olup sekizgen gibi modeller üzerinde durulmuştur. Kubbe ve mekan arasındaki boşluğu kapatmak için özel yöntemler ile yapıya dahil edilen bir ögedir.

Türk Üçgeni Modelini Kim Buldu?

Türk üçgenini bulan kişi Ömer Hayyam’dır. Özellikle astronomi gibi bilim dallarında sık sık üretim yapan ve yaşadığı dönemi kalkındıran bir isimdir. Mimari, tarih, astronomi ve daha birçok alanda önemli üretimleri bulunmaktadır. Matematik ve tıp gibi bilim dallarında da üretimleri olan ve değerli katkılarda bulunmuş bir isimdir. Pascal üçgeni ve Melikşah takvimi gibi çalışmaları bulunmaktadır. Ömer Hayyam 1048 ile 1131 yılları arasında yaşamış ve mimari gibi alanlarda da bol bol üretim yaparak katı sağlamış önemli bir isimdir.

Türk Üçgeni Modeli Hangi Dönemde Bulundu?

Türk üçgeninin bulunduğu dönem Anadolu Selçuklu Dönemi olarak kabul edilmektedir. Bunun sebebi Ömer Hayyam’ın sunduğu katkılar ve sistemi geliştirmesidir. Ancak farklı sanat tarihi ve mimarlık kaynakları incelendiği zaman Türk üçgeninin Uygur mimarisinde de yer aldığı görülmektedir. Araştırmacılar ve bilim insanları ise Türk üçgeninin Anadolu Selçuklu Dönemine ait olduğu noktasında hemfikirdir. Türk üçgeni Melikşah döneminde yoğun olarak destek alabilmiş ve desteklenmiş olan Ömer Hayyam’ın geliştirmeleri ile ortaya çıkmıştır.

Türk Üçgeninin Özellikleri Nelerdir?

Türk üçgeninin özellikleri mimarinin daha kapsayıcı ve dengeli olmasını sağlamak ile başlar. Kubbe ile mekan arasında kalan boşluğu tamamlamak için kurgulanmıştır. Türk üçgeninin kullanılması ihtiyaç bazlıdır ancak daha sonra estetik olarak da kullanılmaya başlanmıştır.

Türk üçgeninin özellikleri arasında düz ve ters üçgenlerin yan yana yerleştirilmesi ile yükselti yaratılması bulunur. Sekizgen bir tasarıma sahip olan Türk üçgeni Anadolu Selçuklu Dönemi’nden bugüne dek kullanılmaya devam edilmiştir. Hala farklı yapılarda etkisini sürdürmeye devam etmektedir. Türk üçgeninin yapılabilmesi için mekanın kare ve kubbenin ise daire formunda olması gerekir.

Türk Üçgeni Örnekleri Nerede Bulunur?

Türk üçgeninin örneklerine Türkiye’de hala rastlamak mümkündür. Özellikle Anadolu Selçuklu Dönemi’nden kalan birçok dini yapı içerisinde Türk üçgeni yer almaktadır. Kubbe altı destek sistemi olarak da kullanılması hedeflenen Türk üçgeninin kullanıldığı yerlerin tarihleri 1077 yılı ve sonrası şeklindedir. Türk üçgeninin yer aldığı bazı örneklere aşağıda belirtilen yapılarda rastlamak mümkündür:

• Tire Tahtakale Hamamı (İzmir)
• Alaaddin Cami (Konya)
• Karatay Medresesi (Konya)
• Yeşil Cami (Bursa)

Özellikle Bursa’daki Yeşil Cami ve Konya’daki Karatay Medresesi, Türk üçgeninin önemli örnekleri olarak kabul edilir.

Türk Üçgeninin En Önemli Özelliği Nedir?

Türk üçgeninin farkı kullanım amacından kaynaklanır. İlk etapta kare ve daire formlarının bir araya gelmesi için kullanılan bir öge olarak görülmüştür. Daha sonra ise Anadolu Selçuklu Dönemi’nin bir imzası olması amacı ile de sık sık kullanılmaya başlanmıştır. En önemli ve ayırıcı özelliği ise mimari avantajlarının yanı sıra estetik unsuru olarak da kullanılmasıdır. Bu hali ile Türk üçgeni birçok ögeden ayrılmayı başarmıştır. Süslemesi ve üzerine işlenen motifler ile de daha estetik amaçlar doğrultusunda hazırlanan Türk üçgenleri de bulunmaktadır.

Editörün Diğer Yazıları :

• Çatı Çeşitleri Nelerdir? Tüm Çatı Tipleri Detaylı Anlatım
• Döşeme Nedir, Döşeme Tipleri ve Çeşitleri
• Saten Alçı Nedir?
• Asmolen Döşeme Nedir, Asmolen Döşeme Çeşitleri ve Özellikleri