YOUNG MODÜLÜ NEDİR?

Young modülü=Elastisite modülü.

Elastik bir cisme,  bir kuvvet uygularsınız(mesela basınç), cisim biraz çöker, kuvveti biraz artırırsınız çökme biraz daha  artar, kuvveti azaltirsanız çökme de azalır.Katı cisimlerde gerilme ile şekil değiştirme arasında yukarıda bahsettigim şekilde bir bağıntı mevcuttur. Bu durum Hooke kanunu olarak bilinir. Young modülü yada Elastisite modülü:

E=(gerilme) / (birim şekil degisikligi).

E dedigimiz elastisite modülü(young modülü) aslına bakarsanız cisimlerin sertliginin bir belirtisidir. Elastisite modülü E’ nin degerinin nispeten büyük bir değer olduğünu düşünun: E’nin büyük olması demek gerilme büyuk olsa da şekil degişikliğinin nispeten küçük olması demektir ki, E büyük bir deger çıksin. Büyük gerilme altında nispeten az şekil deģişikliğine uğrayan cisimler ise sert cisomler olarsk düşünülebilir.Beton’un Elastisite modülünü düşünelim, 350 000 kg/cm2, çeliğin elastisite modülünü düşünelim, 2 000 000 kg/cm2. Celik, betondan daha sert bir malzemedir çıkarimini yapabiliriz.

Elastisite modülü malzemeye has bir ozelliktir. Elastisite modulu bikinen bir malzeme’nin şekil degisikligi ölçülerek, o malzemenin maruz kaldıgı gerilme bulunabilir.Yada tam tersi, Elastisite modülü bilinen bir malzemenin hangi gerilme altında nasıl bir şekil degişikligine ugrayacağı hesaplanabilir.

Küp şeklinde bir cisim düşunelim. Bu cismin üsþ yüzeyine bir basınc kuvveti uygulayalim(basınç gerilmesi). Durum ne olur? Basınç nedeniyle düşey yönde bu cisim biraz kısalır. Bu kisalma Elastisite modülü ile ilgilidir.Düşey yönde kısalma olunca( z yönunde kısalma),  bu cisim x ve y yöblerinde biraz genişler, açılmaya çalışır.Bu genislemede  belli kaideler icerisindedir.Yada tam terdi, cisim cekme gerilmesine (z) yonunde maruz kalirsa, (z) yonunde bir uzama olur ama x ve y yonlerinde ise cidim biraz kisalacaktir.Bunlar arasinda da bir oran söz konusudur.(z) yönündeki uzama yada kısalma bir katsayi ile carpilarak diger ebatlardaki şekil degisikligi de rahatlikla bulunabilir ki , biz bu katsayıya “poisson orani” diyoruz.Poisson oranı da ayirt edici bir ozelliktir.

Ahmet CELIKKOLLU

Insaat Muhendisi

ESKISEHIR

Editörün Diğer Yazıları :

• BETON ELASTİSİTE MODÜLÜ DEĞİŞİMİ..
• DOĞRUSAL HESAP İLE DOĞRUSAL OLMAYAN HESAP ARASINDAKİ FARK…
• DEPREM ANINDA YAPININ DAVRANIŞI…
• MALZEMEDE TARAFSIZ EKSEN
• SÜNEKLİK…SÜNEKLİK…SÜNEKLİK